Abiotische stress: wat is het en hoe bestrijd je het?
Het zonnetje schijnt lekker, temperaturen zijn niet te hoog, hoe kun je hier nou stress van krijgen? Ideaal vakantieweer zou je zeggen. Voor planten geldt ook wel dat wanneer het voor ons qua temperatuur niet meer comfortabel is, dit voor planten ook zo is. Maar er zijn meer oorzaken die bepalen of een plant stress ervaart. Hier gaan we in op het stukje abiotische stress. Abiotische stress factoren worden veroorzaakt door het klimaat. Denk aan; droogte, te felle zon, teveel water, kou, vorst en harde wind.
Wanneer komt abiotische stress voor?
Maar wanneer heeft een plant nou last van abiotische stress? Wanneer is het in deze dagen nou te warm en te droog? En is deze stress erg? Of het erg is en hoeveel stress een plant ervaart, is afhankelijk van het gewas, ras en groeistadium. Als het lang droog blijft stopt een ui met groeien, terwijl een aardappel pauzeert en vaak weer verder groeit wanneer de omstandigheden weer gunstiger zijn. Zo kan een jong aardappel gewas weer meer stress verdragen dan een oudere plant waar al redelijke knollen onder zitten. De eerste suikerbieten beginnen slap te hangen op verdrogende stukken, maar een biet kan veel hebben.
De oorzaak
Zolang een plant genoeg vocht kan verdampen om zijn eigen temperatuur op een acceptabel niveau te houden is er meestal niet veel aan de hand. De problemen doen zich op wanneer er te weinig vocht aanwezig is om voldoende te verdampen. De plant sluit zijn huidmondjes om verder vocht verlies te voorkomen met als gevolg dat de temperatuur in de plant flink oploopt. Als een plant te vaak en te lang stress heeft zal hij uiteindelijk minder groeien, vatbaarder zijn voor ziekten en plagen en zal de opbrengst en productkwaliteit hier onder lijden.
Kenmerken van abiotische stress
Maar hoe is nu te zien of een plant stress heeft? Dat is per gewas verschillend en vaak lastig te zien. Maar of een plant voldoende vocht heeft kun je wel goed bekijken. Zet een spade in de grond en kijk of de wortels nog in het bodemvocht zitten. Wanneer uien aan het bollen zijn en aardappelen knollen vormen worden er vaak niet veel nieuwe wortels meer gemaakt en sterven de huidige wortels af. Door de vele regen van het voorjaar kunnen de wortels maar ondiep zitten en hebben de planten dus snel geen vocht meer tot hun beschikking. Wanneer het komende periode droog blijft en de zon goed blijft schijnen zullen ze dus abiotische stress ervaren.
Biostimulanten als oplossing
Is hier nog iets aan te doen? Het beste om een vochttekort op te lossen is water te geven met bijvoorbeeld een haspel. Maar zoetwater is in het zuidwesten vaak niet beschikbaar. In dit geval zijn biostimulanten mogelijk interessant. De werking van biostimulanten is een ingewikkeld verhaal, maar in een notendop komt het erop neer dat ze de plant stimuleren om zijn energie te steken in bescherming tegen abiotische stress. Op deze manier komt een plant een droge periode beter door en ervaart minder stress. Let op, het kost voor de plant energie om zich te beschermen tegen abiotische stress, dus het heeft geen zin biostimulanten in te zetten wanneer de omstandigheden optimaal zijn.
Een haspel pakken en planten van vocht voorzien zal waarschijnlijk meer effect hebben op de plant dan biostimulanten. Maar het kan misschien wel net genoeg zijn om de aardappelen aan de groei te houden, doorwas te voorkomen of nog een acceptabele uienoogst over te houden. Welke biostimulanten voor u toepasbaar zijn is afhankelijk per situatie. Wilt u meer weten, informeer dan bij uw adviseur.
