Eiwitproductie op het eigen bedrijf, maar hoe?
Eiwitproductie op het eigen bedrijf wordt steeds belangrijker. Zeker in het kader van kringlooplandbouw, waarbij gestreefd wordt naar zo veel mogelijk voedselproductie binnen de huidige beschikbare landbouwgrond.
Klaver: van eiwit
Hoe pak je dat aan, dat eiwit produceren op het eigen bedrijf? Dat kan bijvoorbeeld door de teelt van luzerne, winterveldbonen en klaver. Ook voor de gangbare landbouw is vooral het telen van gras-klavermengsels interessant. Het grote voordeel zit hem in de voordelige eigenschappen van klaver; met beperkte toediening van kunstmest kan het namelijk eenzelfde of hogere opbrengst halen dan regulier grasland. Daarnaast heeft het een goede opkomst, een hoog eiwitgehalte en kan het beter tegen droogte dan gras. Plus, klaver heeft het vermogen om stikstof te binden. Zo kan witte klaver bijvoorbeeld 150 kg stikstof per hectare binden en rode klaver tot wel 300 kg per hectare. Doordat deze stikstof vertraagd weer vrijkomt voor de plant, volstaat een lagere stikstofgift en blijft de opbrengst toch op peil.
‘We zien dat het aantal veehouders dat een gras-klavermengsel zaait in plaats van alleen gras, de laatste jaren sterk toeneemt’, zegt Bert Gideonse, veehouderij specialist bij CZAV.
Nog meer voordelen
Naast stikstofbinding zijn er nog meer voordelen van klaverteelt. Het is bekend dat door gras-klaver de bodemvruchtbaarheid sterker verbetert dan bij monocultuur met gras. De toevoeging van klaver aan het gras vergroot het aantal wormen en verbetert daarmee de structuur van de bodem. Ook de beworteling van klaver speelt hierbij een gunstige rol. Om deze reden is de teelt van gras-klaver uitermate geschikt in een wisselteelt met snijmaïs.
Wit of rood?
Rode klaver (Pavo, Rozeta) geeft het beste resultaat op maaipercelen, terwijl witte klaver, met haar hogere voederwaarde, beter past op grond voor beweiding. DuoKlaver, een mengsel van 70% rode en 30% witte klaver, is ook geschikt voor maaien. Hoewel klaver meer ruw eiwit bevat dan gras, is deze minder goed verteerbaar. Daar staat tegenover dat het lagere VEM-gehalte van gras-klaver vaak wordt gecompenseerd door een hogere opname.
Aandachtspunten
Gras-klaver heeft dus een grote potentie voor eiwitproductie op het eigen bedrijf. Wel zijn er een paar aandachtspunten, zo stelt Gideonse, die cruciaal zijn voor een optimale opbrengst. Bij het zaaien moet de bodemtemperatuur voldoende hoog zijn, minimaal 13 °C, zodat het zaad goed kan kiemen. Belangrijk is ook om niet te diep te zaaien (max 1 cm). Zo kan de klaver goed ontwikkelen om de winter sterk door te komen.