FarmPlus constateert forse knelpunten in de NV gebieden
De Nederlandse landbouw wordt vanaf 2025 geconfronteerd met de meest ingrijpende maatregel sinds 1992 in het kader van mineralenwetgeving: de invoering van een korting van 20% op de stikstofruimte in NV gebieden. Uit de eerste bemestingsplannen die FarmPlus adviseurs al voor 2025 hebben gemaakt blijkt zelfs een veel hogere korting.
Door de lage opbrengsten in 2024 kan de komende 3 jaar veelal geen gebruik gemaakt worden van stikstofdifferentiatie. De verhoogde stikstofnorm in deze maatregel is ingesteld om de gewasonttrekking bij hoge opbrengsten aan te vullen tot het landbouwkundige advies. Doordat ook de voorwaarden voor het mogen rekenen van de stikstofnorm van groenbemesters zijn aangepast, zien wij in veel gevallen een achteruitgang van 30% in de stikstofruimte ten opzichte van 2023 in deze gebieden!
Nutriënt Verontreinigde gebieden
Sinds dit jaar zijn de Nutriënt Verontreinigde gebieden fors uitgebreid doordat ook de kwaliteit van het oppervlaktewater meetelt in de aanwijzing van deze gebieden. Over de onderbouwing hiervan is veel twijfel. Met name de landbouwbelasting bij overschrijding van N en P is vaak gebaseerd op verouderde data van uit de periode 2010-2013. Waterschappen gaan tevens niet eenduidig om met de invloed van natuurlijke oorzaken als nutriëntenrijk kwelwater in hun normering.
De landbouwkundige effecten van een verdere verlaging van de stikstofruimte met 20-30% zijn fors. Gewassen komen uit op het sterk hellende gedeelte van de stikstof opnamecurve waardoor een verlaagde gift een behoorlijke vermindering van de opbrengst kan geven. In onze eigen proeven in het kader van onze kennis- en inkoopsamenwerking CropSolutions bij oa WUR zien wij echter een nog groter effect op de kwalitatieve opbrengst. In 2024 gaf 20% minder stikstof in de teelt van wintertarwe een verlaging van 5% in de opbrengst en een verlaging van 12% in het eiwitgehalte. Eerder onderzoek ondersteunt deze conclusie en geeft aan dat met name de kwaliteit van het geoogste product gevaar loopt. Verwerkers en afnemers van de Nederlandse oogst handhaven echter hun kwaliteitseisen waardoor er een verdere ongelijkheid van het speelveld ontstaat op west Europees niveau.
FarmPlus roept de Nederlandse overheid op om oog te hebben voor deze ongelijkheid, te werken aan het verminderen van de nationale koppen op Europees beleid en telers in staat te stellen om rendabele gewassen te kunnen telen die door de gehele keten tot aan de consument worden gewaardeerd door hun kwaliteit, veiligheid en beschikbaarheid.
Op onze bodem- en bemestingsavonden die vanaf 12 november worden gehouden zullen wij nader ingaan op de onderbouwing van de geconstateerde knelpunten en oplossingen aanreiken voor teler en overheid.