Stikstof efficiëntie
Stikstof efficiëntie
Eén van de belangrijkste elementen om onze gewassen te laten groeien is stikstof. In Nederland zijn de hoeveelheden landbouwkundig toe te passen stikstof bepaald met behulp van vele jaren onderzoek naar het optimum gekoppeld aan opbrengst. Deze zijn in de loop der jaren iets aangescherpt en vastgelegd in overheids-tabellen met maximale hoeveelheden. Het afgelopen jaar zijn deze normen in de zogenaamde nutriënt verontreinigde gebieden 5% verlaagd. Dit jaar zijn de normen met 20% verlaagd in vergelijk met 2023. Om zoveel mogelijk de opbrengstpotentie te behouden zal de toegepaste stikstof zo efficiënt mogelijk moeten worden ingezet. Er zijn een aantal manieren om deze efficiëntie te verhogen. Allereerst bij snelwerkende meststoffen het toepassingsmoment aanpassen aan de stikstofbehoefte van het gewas. Dit kan met behulp van de stikstofopname curve van het betreffende gewas. Daarnaast is het voorkomen van verliezen (emissies) een belangrijk aspect in het verhogen van de efficiëntie. In het afgelopen natte voorjaar is veel toegepaste stikstof verloren gegaan door een vroege toepassing en daarna overvloedige neerslag. Verminderen van deze emissies kan op een aantal manieren:
- Keuze van de stikstof vorm (Ureum, ammonium of nitraat)
- Toevoegen van remmers zoals Ureaseremmers (voorkomt ammoniakvorming) of nitrificatieremmers (vertragen de nitraatvorming)
- Gecontroleerd vrijkomen van stikstof (coating van de korrels)
Bekende Ureaseremmers zijn o.a. Limus, Agrotain en ATS. Producten met een toevoeging van deze remmers zijn o.a. Urea pro en Urea pro S en NTS. Door het verminderen van de verliezen van stikstof in deze producten zijn opbrengstverhogingen in o.a. granen gemeten tussen de 3 en 4,5% in vergelijking met ureum zonder toevoegingen. Bekende producten met nitrificatieremmers zijn o.a. Vizura en Entec. Beiden bevatten de nitrificatieremmer DMPP. Vizura gecombineerd met organische mest of toegepast vlak voor het uitrijden, vertraagt de omzetting naar nitraat en N₂O waardoor minder nitraat uitspoelt naar diepere grondlagen en minder emissie van N₂O naar de lucht ontstaat. En uiteindelijk meer beschikbaar is voor het gewas. Gemeten opbrengst verhogingen in vergelijking met geen toevoeging van Vizura variëren per gewas, maar zitten tussen de 2 en meer dan 10%.
Met een coating van meststoffen kan gecontroleerd stikstof vrijkomen voor het gewas. Vaak worden in de landbouw combinatie-meststoffen gebruikt waarbij een gedeelte van de stikstof direct beschikbaar komt en een gedeelte gecoat is om over een langere periode aanbod te geven. Een bekend voorbeeld van een dergelijk product is Exacote. Met het steeds verder aangescherpte normen beleid wordt het belangrijker om efficiënt met de input van stikstof bevattende producten om te gaan. Uiteraard kunnen ook slimme bouwplannen in combinatie met bijvoorbeeld stikstofbindend gewassen of groenbemesters bijdragen aan het behoud van opbrengsten en kwaliteit.
Informeer naar de mogelijkheden bij uw adviseur!