Wordt stikstofmineralisatie steeds belangrijker?

Percelen en gewassen zijn op verschillende momenten gezaaid. Er zit dit jaar weer veel verschil tussen de percelen en gebieden. Ook de hoeveelheid in neerslag die wel of niet gevallen is, wijkt ook enorm af. De een ploegt, de ander past glyfosaat toe in groenbemesters die de winter over hebben gestaan en bewerkt het oppervlakkig en weer iemand anders gebruikt een biofrees om de groenbemester groen onder te werken. Daarnaast wordt er vaste mest in het voorjaar of in het najaar toegepast voor de groenbemester of drijfmest in het voorjaar voor de hoofdteelt. Bovenstaande zaken zijn allemaal factoren die ertoe leiden dat de stikstofbeschikbaarheid per perceel varieert.

Stikstofgehaltes

Zo vraagt men zich soms af waar de stikstof van een doodgespoten groenbemester naartoe gaat? Zit er een verschil tussen het stikstofgehalte van een doodgespoten groenbemester met glyfosaat en een levende groenbemester?

Werking glyfosaat

Glyfosaat werkt omdat het door levende planten wordt opgenomen, getransporteerd wordt door de hele plant en de vorming van bepaalde enzymen blokkeert die nodig zijn voor de fotosynthese. De plant verhongert als het ware en ziet er geel uit. Dezelfde situatie als een plant in het donker weg weggezet zou worden.

Afbraak groenbemester

De temperatuur en weersomstandigheden bepalen hoe snel een groenbemester na glyfosaat afsterft. Hoelang en onder welke omstandigheden de groenbemester blijft staan, bepaalt vervolgens hoe snel de plant verteert. Wanneer een groenbemester doodgaat onder droge omstandigheden en redelijk laat daarna ingewerkt wordt, zal vervolgens opdrogen tot een soort hooi.

Doodspuiten ja of nee?

Voor de vertering van organisch materiaal zijn vocht en temperatuur de belangrijkste factoren. Droog materiaal verteert minder snel dan vers, vochtig organisch materiaal. Wanneer er een flinke organische massa staat die voor de hoofdteelt moet ondergewerkt worden, is wellicht de voorkeur om de groenbemester op tijd dood te spuiten en uit te laten drogen. De vertering zal dan wellicht langzamer gaan, minder stikstof vragen en minder concurreren met het hoofdgewas.

Stikstofvoorraad

Geploegd land droogt sneller op en heeft een betere menging met lucht. De mineralisatie op geploegde percelen is daarom ook hoger. Op niet-kerende percelen is de stikstofmineralisatie de eerste jaren na omschakeling lager. De totale stikstofvoorraad wordt wel steeds hoger, omdat er minder organische stof mineraliseert. Na een aantal jaar neemt de mineralisatie weer toe en zal de plant beschikbare stikstof bij niet-kerende percelen op hetzelfde niveau zijn als van geploegde grond.

Manier van bewerken

In een ander onderzoek waarin grasland op verschillende manieren ondergewerkt werd, leek intensief frezen voor een hogere mineralisatie te zorgen dan het gebruik van een minder intensieve schijfeg. Daarnaast was de stikstofvoorraad bij een vroege bewerking hoger dan bij een late bewerking. Waarschijnlijk doordat de losgemaakte grond bij een vroege bewerking eerder opwarmde en de mineralisatie sneller op gang kon komen.

Bepaal de stikstofvoorraad

De stikstofbodemvoorraad leek op veel percelen dit voorjaar aan de lage kant, omdat er veel stikstof is uitgespoeld door de grote hoeveelheid neerslag. Op dit moment zijn de omstandigheden voor mineralisatie optimaal door de prima temperatuur en voldoende neerslag. Maar hoeveel er beschikbaar komt aan stikstof blijft gissen. Daarom is het aan te raden om bij de gevoelige gewassen een BijmestMonitor te gebruiken om zo alsnog te kunnen bijsturen.